Het wetsvoorstel Meer ruimte voor nieuwe scholen werkt de grondwettelijk vastgelegde alomtegenwoordigheid van het openbaar onderwijs tegen. Dat stellen VOS/ABB, de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) en het landelijke platform openbaar onderwijs CBOO in een gezamenlijke bijdrage aan de internetconsultatie voor dit wetsvoorstel van staatssecretaris Sander Dekker van OCW.
De door Dekker voorgestelde aanpassing van grondwetsartikel 23 over de vrijheid van onderwijs is ingegeven door het archaïsche bestel van scholenplanning op basis van de zuilen van geloofsovertuiging. De verzuiling ziet hij niet meer terug bij de schoolkeuze van de meeste ouders. Daarom vindt hij dat het onderwijsbestel toe is aan nieuwe kaders die bij de huidige situatie passen.
Verzuiling voorbij
In de gezamenlijke reactie geven VOS/ABB, VOO en CBOO te kennen dat zij net als de staatssecretaris zien dat de verzuiling voorbij is en dat het onderwijsbestel daarom moet worden gemoderniseerd. Tegelijkertijd wordt in de bijdrage aan de internetconsultatie geconstateerd dat er geen nieuwe invulling van artikel 23 zal zijn: ‘Geen letter van dat artikel wordt aangepast, en ook de interpretatie zal niet wezenlijk veranderen’.
Als belangenbehartigers van het openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs geven VOS/ABB, VOO en CBOO vervolgens aan voorstanders te zijn van een bekostiging van scholen waar elk kind terecht kan, ongeacht levensovertuiging, godsdienst, politieke gezindheid, afkomst, geslacht of seksuele geaardheid. ‘Juist aan dat uitgangspunt wordt getornd met dit wetsvoorstel’, zo staat in de gezamenlijke reactie.
Volgens het wetsvoorstel, zoals dat nu voorligt, zal het vooral makkelijker worden een bijzondere school op te richten, waarbij de vernieuwing is dat er geen richting hoeft te worden bepaald. Dit brengt de grondwettelijk vastgelegde alomtegenwoordigheid van het openbaar onderwijs in gevaar. Het voorstel van VOS/ABB, VOO en CBOO is om een nieuwe school altijd een openbare te laten zijn. Als daar onder ouders behoefte aan is, zou die nieuwe school later bijvoorbeeld een levensbeschouwelijke inkleuring kunnen krijgen.
Democratische eindcontrole
In de gezamenlijke bijdrage aan de internetconsultatie staat ook dat er net als voor het openbaar onderwijs overheidstoezicht moet komen, omdat het onderwijs een publiek bekostigde sector van en voor iedereen is.
Dit rechtvaardigt een ‘democratische eindcontrole voor het gehele funderend onderwijs’. Die controle zou volgens VOS/ABB, VOO en CBOO kunnen worden uitgevoerd door de betreffende gemeente of, omdat er steeds meer over gemeentegrenzen heen wordt samengewerkt, door de provincie.
Segregatie
Ten slotte gaat de gezamenlijke bijdrage in op het gevaar van verdere segregatie dat besloten ligt in het wetsvoorstel van Dekker. Het zou volgens diens voorstel bijvoorbeeld mogelijk worden om aparte jongens- en meisjesscholen op te richten. Daarop is al gezinspeeld door het Landelijk Verband van Gereformeerde Schoolverenigingen (LVGS).
‘Als dit wetsvoorstel wordt aangenomen en conform de wens van de staatssecretaris de komende decennia de basis zal zijn voor de uitwerking van artikel 23 Grondwet, dan zal segregatie zegevieren’, aldus VOS/ABB, VOO en CBOO.
Download de gezamenlijke bijdrage aan de internetconsultatie
Informatie: Helpdesk, 0348-405250 van 08.30 tot 12.30 uur, helpdesk@vosabb.nl