VOS/ABB en de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) zijn buitengewoon kritisch over de door de afgetreden minister Dennis Wiersma voorgestelde Wet tijdelijke nieuwkomersvoorzieningen in het onderwijs.
In een gezamenlijke bijdrage die naar de Tweede Kamer is gestuurd, wijzen VOS/ABB en VOO er onder andere op dat de minister niet de belemmeringen en uitdagingen als vertrekpunt heeft genomen, zoals het gebrek aan bevoegd/bekwaam personeel, de onduidelijke en wisselende spreiding van nieuwkomers en ontoereikende bekostiging en huisvestingsmogelijkheden. ‘Dit wetsvoorstel wijzigt de huidige situatie niet zodat de belemmeringen ermee worden weggenomen, het creëert slechts meer dwang en verplichtingen.’
Wetsvoorstel onzorgvuldig tot stand gekomen
Een ander punt dat in de gezamenlijke bijdrage aan bod komt, is dat de minister vanwege de grote tijdsdruk niet heeft gekozen voor zorgvuldigheid. Dat is te zien aan de grote snelheid waarmee hij dit voorstel door het democratisch proces wilde loodsen. Zo besloot hij de onderwijsvakbonden niet te raadplegen. ‘Een structurele wijziging van de wet vereist een zorgvuldig proces, zodat de Kamer het voorstel daadwerkelijk op de juiste merites kan beoordelen en behandelen’, zo staat in de gezamenlijke bijdrage.
Verder is het vreemd dat het voorstel verschillende keren inhoudelijk is gewijzigd, waardoor het voorstel dat aan de Raad van State is aangeboden, inhoudelijk anders is dan het voorstel dat nu voorligt. VOS/ABB en VOO adviseren om de Raad van State nogmaals inhoudelijk naar de onderbouwing van het huidige wetsvoorstel te laten kijken. Ook zou een advies van de Onderwijsraad passend zijn, temeer daar dit voorstel een aanzet is voor een duurzame regeling voor nieuwkomersonderwijs die wordt gestoeld op artikel 23 van de Grondwet.
Staan nieuwkomers op tweede plan?
Wat ook een belangrijk aandachtspunt vormt, is het feit dat het wetsvoorstel ervan uitgaat dat onderwijs aan nieuwkomers kennelijk van mindere kwaliteit mag zijn dan onderwijs aan reguliere leerlingen, terwijl de minister het tegenovergestelde beweerde. Zo staat in het wetsvoorstel dat voor nieuwkomers onbevoegden kunnen worden ingezet, zoals studenten, terwijl dat in principe niet kan voor reguliere leerlingen.
De gezamenlijke bijdrage bevat nog meer belangrijke aandachtspunten. Op basis daarvan adviseren VOS/ABB en VOO de Tweede Kamer om met de tijdelijke minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs Robbert Dijkgraaf mee te denken over het wegnemen van belemmeringen om nieuwkomers van onderwijs te voorzien. Wanneer de belemmeringen niet worden weggenomen, is dit wetsvoorstel slechts een mogelijkheid voor de rijksoverheid om zonder deugdelijke onderbouwing haar verantwoordelijkheid voor goed onderwijs af te schuiven op scholen, gemeenten, onderwijsorganisaties en andere partijen.