De huidige discussie over het afschaffen van het bijzonder onderwijs wijst in de richting van ons toekomstconcept School!, dat boven de denominaties uitstijgt.
Volgens Volkskrant-columniste Aleid Truijens tonen de recente onverkwikkelijkheden tussen Erdogan- en Gülensympathisanten in Nederland aan dat het hoog tijd is het verzuilde onderwijssysteem af te schaffen.
Dat wil VOS/ABB ook, maar het is te betreuren dat ruzie tussen ouders met een Turkse achtergrond aanleiding is voor het pleidooi van Truijens. Andere stromingen in het bijzonder onderwijs voelen zich nu ten onrechte meegezogen in de discussie, omdat zij niets met Gülen of Erdogan te maken hebben. Daar hebben zij geheel terecht een punt.
Zelfstandig leren nadenken
Waar het Truijens echter om gaat is dat de school niet meer vertelt wat een kind moet denken. De school is er volgens haar om kinderen zelfstandig te leren nadenken over de wereld en hen zelf verantwoordelijk te maken voor hun eigen leven. Dat is wat wij in ons concept School! benadrukken en wat overigens ook al voortvloeit uit de kernwaarden van het huidige openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs.
Een misverstand over het openbaar onderwijs is dat ‘God daar niets te zoeken heeft’, zoals Truijens nog in 2009 in een column schreef. Ze is daar gelukkig op teruggekomen. De openbare school – en dat noemen wij ook in ons toekomstconcept School! – besteedt op basis van gelijkwaardigheid en wederzijds respect aandacht aan verschillende levensovertuigingen.
Op school leren kinderen ook dat kernwaarden als de democratie, de rechtsstaat, de gelijkwaardigheid van iedereen en het recht op vrije meningsuiting boven persoonlijke overtuigingen gaan. Hiermee sluit Truijens naadloos aan op wat wij al jaren stellen, en wat we eveneens in ons concept School! hebben opgenomen.
School! ontstijgt denominaties
Maar het gaat ons niet om het afschaffen van het bijzonder onderwijs ten gunste van het openbaar onderwijs. Met het concept School! stijgen wij boven de verzuiling en de denominaties uit. In de toekomst zijn er wat ons betreft geen openbare, protestants-christelijke, rooms-katholieke of wat voor scholen dan ook, maar is elke school ‘School!’.
Dat betekent natuurlijk niet dat er een eenheidsworst zal ontstaan, zoals wij nogal eens te horen krijgen. Nee, ‘School!’ voorziet juist in diversiteit, maar dan wel met z’n allen en natuurlijk met oog voor de behoeften van ouders en leerlingen die van plaats tot plaats kunnen verschillen.
Zo kunnen we ervoor zorgen dat we op de lange termijn een gezonde samenleving behouden die uitgaat van gelijkwaardigheid en wederzijdse interesse en respect.
Ritske van der Veen, directeur VOS/ABB