Het onderwijs krijgt structureel geld voor structurele taken, maar er wordt de komende jaren ook stevig bezuinigd. Dat blijkt uit het regeerprogramma van het rechtse kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB onder leiding van premier Dick Schoof.
‘We bieden leraren, schoolleiders en bestuurders duidelijkheid met langetermijndoelen, consistente sturing en structurele financiering voor structurele taken’, zo staat in het regeerprogramma. Het geld moet ‘zoveel mogelijk landen in de klas’.
Het nieuwe kabinet meldt ook dat het de regeldruk voor leraren en scholen omlaag brengt. Een ander punt uit het regeerprogramma is dat scholen en leraren ondersteuning krijgen bij professionalisering en samenwerking. Daarnaast meldt het kabinet dat schoolbesturen eerder en steviger worden aangepakt als zij hun wettelijke en maatschappelijke opdracht niet naleven.
Garantiefunctie bijzonder onderwijs?
De kleinescholentoeslag worden omgevormd naar een dunbevolktheidstoeslag. Dit betekent dat kleine scholen op met name het platteland meer geld kunnen krijgen, wat ten koste zal gaan van kleine scholen in de steden. Bevreemdend is dat het kabinet hierbij het behoud van ‘de laatste school van een richting noemt’. Slechts in het bijzonder onderwijs is sprake van ‘richting’. Met deze term lijkt het kabinet dus aan te sturen op een garantiefunctie voor het bijzonder onderwijs, terwijl artikel 23 van de Grondwet over de vrijheid van onderwijs bepaalt dat er overal voldoende openbaar onderwijs moet zijn en dat er daarnaast bijzonder onderwijs mag bestaan.
Het kabinet vindt artikel 23 ‘een groot goed, waaraan niet zal worden getornd’. De grondwettelijke vrijheid van onderwijs schept volgens PVV, VVD, NSC en BBB verantwoordelijkheid en moet leiden tot ‘een vrije en veilige leeromgeving voor alle leerlingen, waarin goed onderwijs wordt geborgd’. Burgerschapsonderwijs moet leerlingen weerbaar maken en hen voorbereiden op deelname aan een pluriforme maatschappij waarin iedereen zichzelf kan zijn, benadrukt het kabinet. ‘Burgerschapsonderwijs richt zich op de kernwaarden van de democratische rechtsstaat: vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. In het funderend onderwijs verduidelijken we de kerndoelen voor burgerschap in 2025 in de wet.’
Personeelstekorten
Het tekort aan leraren en schoolleiders wil het kabinet bestrijden door zij-instroom te bevorderen. Ook moeten meer mensen naar de lerarenopleiding en moeten meer leraren en schoolleiders voltijds gaan werken. Ook wil het nieuwe kabinet meer mannen voor de klas door de pabo aantrekkelijker te maken met nieuwe opleidingen voor het jonge en oudere kind.
Verder staat in het regeerprogramma dat schoolbesturen worden gecompenseerd voor de btw-verhoging op leermiddelen. ‘Hierdoor kunnen scholen (…) blijven investeren in het verbeteren van lezen, schrijven en rekenen.’ Het kabinet zet de financiering van de gratis schoolmaaltijden structureel door.
Bezuinigingen
In het regeerakkoord wordt ook benoemd waarop het rechtse kabinet gaat bezuinigen. Zo wordt de subsidie voor de Maatschappelijke Diensttijd afgeschaft, verdwijnt de subsidie voor de stimulering van brede brugklassen en kort het kabinet op het programma School en Omgeving.
In het voorjaar bleek uit de budgettaire bijlage bij het hoofdlijnenakkoord al dat het kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB voor bijna een half miljard euro wil bezuinigen op het primair en voortgezet onderwijs. Daarover publiceerden wij in mei dit nieuwsbericht.