Na alle kritiek op de fusietoets stelt minister Bussemaker vandaag voor de wet aan te passen. Voortaan moet voor fusies van beperkte omvang een snelle toets voldoende zijn. Daarnaast wil ze een algemene ‘zorgplicht menselijke maat’ invoeren voor alle schoolbesturen.
Dit schrijft de minister in een brief die ze vandaag aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. Aanleiding voor haar voorstel is de evaluatie van de Wet fusietoets en de stevige kritiek vanuit het onderwijsveld erop. ‘De fusietoets draagt niet altijd bij aan het behoud van (kleinschalig) onderwijs en heeft onbedoelde neveneffecten op het onderwijsaanbod’, concludeert Bussemaker nu. Vooral in krimpende regio’s voelen schoolbesturen zich door de fusietoets belemmerd om adequate maatregelen te nemen. Bussemaker erkent nu dat schaalvergroting op bestuurlijk niveau juist ‘een goede oplossing’ kan zijn om kleine scholen overeind te houden. In zulke gevallen is volgens Bussemaker voortaan een lichtere fusietoets voldoende.
Lichte fusietoets in 4 weken
De lichte fusietoets kan binnen vier weken rond zijn, als:
* door de fusie een breed en toegankelijk onderwijsaanbod in stand kan worden gehouden;
* de procedure voor medezeggenschap zorgvuldig is doorlopen en er voldoende draagvlak is onder interne en externe betrokkenen;
* de menselijke maat in de instelling voldoende geborgd is binnen de aanvraag.
Er blijft ook een zware inhoudelijke toets, die geldt voor scholenfusies waarbij meer dan 500 leerlingen in het po betrokken zijn en meer dan 3000 leerlingen in het vo; of waarbij het marktaandeel van de instelling(en) in po en vo boven de 50 procent komt of boven de 35 procent in zeer sterk stedelijke gemeenten. Verder geldt de zware toets altijd voor alle fusies in het mbo, omdat vrijwel alle besturen in deze sector nu al groot zijn.
Versterking medezeggenschap
De positie van de medezeggenschap wordt versterkt als het gaat om de invulling van de nieuw in te voeren zorgplicht menselijke maat. Medezeggenschapsraden (MR) in het po en vo krijgen een adviesbevoegdheid. Daarnaast heeft de MR in po en vo al instemmingsrecht ten aanzien van de fusie-effect-rapportage (fer) en daarmee direct toegang tot de besluitvorming rondom fusie. In het mbo krijgt de MR instemmingsrecht over de zorgplicht menselijke maat.
Lees hier de brief over de fusietoets in het onderwijs.