Integratie in het onderwijs mag dan door het eerste kabinet-Rutte terzijde zijn geschoven, het is een blijft een buitengewoon relevant thema. Scheidend voorzitter Geert ten Dam van de Onderwijsraad ziet dat in. Alleen legt zij de bal bij de scholen en niet waar die zou moeten liggen, namelijk bij de politiek.
In 2011 was Marja van Bijsterveldt minister van OCW. Het was de CDA-politica die onder druk van de xenofobe gedoogpartner PVV het thema integratie bij het vuil zette. De officiële basis voor dit besluit vormde een omstreden onderzoek van professor Jaap Dronkers, waaruit zou blijken dat het mengen van leerlingen geen positief effect zou hebben op leerprestaties.
De Duitse socioloog Tobias Stark, die destijds aan de Rijksuniversiteit Groningen een promotieonderzoek uitvoerde, noemde het besluit van het kabinet terecht een gemiste kans. Gemengde scholen dragen immers bij aan integratie, zo betoogde hij, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van het onderwijs.
Stark benadrukte dat het bij goed onderwijs niet alleen draait om het overbrengen van kennis, maar ook om het opvoeden van leerlingen tot volwaardige burgers. Hij liet zien dat als het mengen goed wordt begeleid, de beeldvorming van leerlingen over andere etnische groepen verbetert. Voor zijn onderzoek ondervroeg Stark destijds meer dan 2000 leerlingen op zo’n 40 scholen in Arnhem.
Het is Geert ten Dam die de noodzaak van integratie in het onderwijs opnieuw op de agenda zet. Als scheidend voorzitter van de Onderwijsraad, het gezaghebbende adviesorgaan waar de politiek geregeld gebruik van maakt, legt zij in een interview in Trouw de nadruk op integratie. Scholen zouden daar meer werk van moeten maken, stelt zij.
Veel scholen willen dat heel graag, zeker in het openbaar onderwijs. Daar ben ik van overtuigd. Alleen is het wel wat navrant dat de scholen er nu als het ware de schuld van krijgen dat het thema integratie naar de achtergrond is verdwenen. Het was overduidelijk Marja van Bijsterveldt in het eerste kabinet-Rutte die dit willens en wetens heeft gedaan, omdat het haar toen onder druk van de PVV beter uitkwam.
Het is aan minister Jet Bussemaker (PvdA) en staatssecretaris Sander Dekker (VVD) van OCW om dit belangrijke thema eindelijk weer op te pakken!