Het Centraal Planbureau (CPB) schetst op basis van vier verschillende scenario’s langetermijnvisies voor de Nederlandse economie. Het CPB kijkt hierbij onder andere naar de rol van het onderwijs.
Het CPB bekijkt de ontwikkelingen van de Nederlandse economie tot 2050 op basis van deze scenario’s.
Scenario Markt
In dit scenario wordt ingezet op een toename van consumptie en inkomen, uitbreiding van economisch kapitaal en de individuele baten van onderwijs. Er zal meer ruimte ontstaan voor privatisering, waardoor onder andere de rol van aanvullend en particulier onderwijs zal toenemen. Dit scenario leidt volgens het planbureau tot minder kansengelijkheid, wat op langere termijn de economische groei zal beperken.
Scenario Autonoom
Dit scenario geeft prioriteit aan sociale verbinding, fysiek economisch kapitaal en voorzieningen in de regio. Onderwijs wordt in dit scenario niet expliciet genoemd. Wel noemt het CPB hier de waarde die men hecht aan regionale verbondenheid en kleinschaligheid, waardoor de sociale cohesie kan verbeteren. Nadeel van dit scenario is volgens het CPB dat het de economische groei zal beperken.
Scenario Duurzaam
Dit scenario hecht het meest belang aan natuurlijk kapitaal, ruimtelijke kwaliteit en gezondheid. Ook in dit scenario wordt onderwijs niet expliciet genoemd. Wat het CPB wel benoemt, is dat dit scenario focust op kansengelijkheid. De mens wordt gezien als onderdeel van een breder ecosysteem. De overheid zal sterk sturend optreden en waar nodig ingrijpen op de keuzevrijheid van individuen. Niet alles kan meer worden geproduceerd of geconsumeerd.
Scenario Samen
In dit scenario ligt de focus op het bestrijden van ongelijkheid en armoede en op breed toegankelijke zorg en onderwijs. Publieke diensten, zoals onderwijs, worden zoveel mogelijk gecentraliseerd en marktwerking in de publieke sector wordt waar mogelijk afgeschaft. Een hoge mate van herverdeling zal er volgens het CPB toe leiden dat innovatie en ondernemerschap minder beloond worden.