Kiezen we vanuit de hokjesgedachte voor een verdere versplintering van het onderwijs of willen we goede scholen die algemeen toegankelijk zijn? Het laatste, lijkt mij.
Met het wetsvoorstel Meer ruimte voor nieuwe scholen wil staatssecretaris Sander Dekker van OCW een moderne interpretatie geven aan grondwetsartikel 23 over de vrijheid van onderwijs. Het voorstel gaat uit van richtingvrije planning, omdat het onderwijs daarmee volgens Dekker meer zal aansluiten bij wat ouders van nu willen.
Het is maar de vraag of dat zo is, want straks gaan we van de huidige 17 richtingen naar een wildgroei van misschien 1001 varianten. Het wordt mogelijk om elke bijzondere school te stichten, ongeacht de basis waarop.
Wat denkt u van de al geopperde herinvoering van aparte jongens- en meisjesscholen? Of een school volgens de principes van de Kerk van het Vliegend Spaghettimonster? Goed idee? Nee natuurlijk! Dit zal de segregatie alleen maar versterken en allerminst gelijke talenten gelijke kansen geven, terwijl in het onderwijs en ook daarbuiten juist daar behoefte aan is.
Algemeen toegankelijk en eigen identiteit
Om gelijke talenten daadwerkelijk gelijke kansen te geven, is het nodig om nu eindelijk de algemene toegankelijkheid van het gehele funderend onderwijs wettelijk te regelen. Nu is het nog zo dat bijzondere scholen leerlingen kunnen weigeren, bijvoorbeeld als ze niet bij de uitgangspunten van de school zouden passen. In het wetsvoorstel wordt helaas niet over algemene toegankelijkheid gerept.
Mijn advies aan de staatssecretaris en de Tweede Kamer is om het bijzonder onderwijs gelijk te trekken met het openbaar onderwijs door middel van algemene toegankelijkheid. De pedagogisch-didactische aanpak kan een gelijkwaardige invloed op de identiteit en schoolkeuze creëren, maar op grond daarvan zal geen leerling verwijderd kunnen worden.
Algemene toegankelijkheid kan een stap zijn op weg naar het concept School! van VOS/ABB en de Vereniging Openbaar Onderwijs. Ons ideaal is dat er in de toekomst geen protestants-christelijke, rooms-katholieke of islamitische scholen meer zijn, maar ‘scholen’ van en voor iedereen die aansluiten bij de diverse behoeften die er onder ouders zijn. Maar dus wel allemaal algemeen toegankelijk!
Hans Teegelbeckers, directeur VOS/ABB