Het kabinet meldt dat het volgend jaar €430 miljoen gaat bezuinigen op onderwijs, cultuur en wetenschap. De bezuinigingen lopen op tot €1,9 miljard per jaar vanaf 2028, zo meldt het kabinet op basis van de Miljoenennota 2025.
Ondanks de bezuinigingen meldt het rechtse kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB onder leiding van premier Dick Schoof dat het ‘de basis’ op orde gaat brengen voor een goede toekomt voor onder anderen leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs. Onderdeel daarvan is dat er meer ondersteuning komt om hen beter te leren lezen, schrijven en rekenen (basisvaardigheden).
Staatssecretaris Mariëlle Paul van OCW: ‘Dat leerlingen beter leren lezen, schrijven en rekenen, staat bovenaan mijn prioriteitenlijst. Om op eigen benen te kunnen staan, zijn die vaardigheden de absolute basis. Daar is écht werk aan de winkel, want het gaat nog niet goed. Hier is en blijft dan ook alles op gericht. Voldoende goede leraren zijn hierbij cruciaal.’
Herstelplan Kwaliteit Onderwijs
Voor het primair en voortgezet onderwijs komt in het voorjaar van 2025 het Herstelplan Kwaliteit Onderwijs. In dat plan zal de focus liggen op lezen, schrijven en rekenen. Er zal geen plek meer zijn voor ‘goedbedoelde extra opdrachten voor scholen’. Belangrijk onderdeel van het herstelplan is volgens Paul de aanpak van het lerarentekort. Zij wil die aanpak samen met leerlingen, leraren en schoolleiders uitwerken. Opmerkelijk is dat zij de werkgevers, de schoolbesturen, hier niet noemt.
Uit de stukken blijkt verder dat, zoals eerder al bekend was geworden, de gratis schoolmaaltijden blijven bestaan. Daar trekt het kabinet €135 miljoen per jaar voor uit. De scholen met leerlingen die dat het hardste nodig hebben, krijgen geld om een gezond ontbijt op school te regelen. Verder compenseert het kabinet basisscholen en middelbare scholen voor de extra kosten die zij moeten maken door de btw-verhoging op lesboeken en digitaal leermateriaal. Zij krijgen hiervoor vanaf 2026 jaarlijks €58,5 miljoen.
Een ander punt dat al bekend was, is dat de maatschappelijke diensttijd wordt afgebouwd. De bezuiniging die het kabinet hierbij inboekt, loopt op tot €200 miljoen per jaar. Reeds toegekende projecten kunnen overigens doorgaan. Het programma School & Omgeving blijft in afgeslankte vorm behouden voor scholen waarvan de leerlingen relatief grote achterstanden hebben. Hiermee bezuinigt het kabinet vanaf 2026 een bedrag van €155 miljoen per jaar.
Grondige analyse
De financieel experts Ronald Bloemers en Ron van der Raaij van VOS/ABB maken de komende dagen, zoals elk jaar, een uitgebreide analyse van de financiële stukken die op Prinsjesdag zijn gepubliceerd. Uiterlijk op vrijdag 20 september komt hun analyse op deze website.