De Inspectie van het Onderwijs heeft met name de taak om scholen te beoordelen op onderwijskwaliteit. De stimulerende taak is van ondergeschikt belang. Dat vindt de Onderwijsraad, die in het kader van de evaluatie van van de Wet op het onderwijstoezicht (WOT) het advies Essentie van extern toezicht heeft uitgebracht.
In de WOT staat dat de inspectie een taak heeft om de onderwijskwaliteit te beoordelen en daarnaast een taak heeft om die kwaliteit te bevorderen. De verhouding tussen deze twee taken is punt van discussie. De Onderwijsraad adviseert nu om prioriteit te geven aan de beoordelende taak. De bevorderende taak is volgens de raad van ondergeschikt belang.
De Onderwijsraad vindt de beoordelende taak van primair belang, omdat de overheid eerst en vooral haar grondwettelijke verantwoordelijkheid voor onderwijskwaliteit moet kunnen waarmaken.