Het Trimbos Instituut en vijf universiteiten hebben onderzoek gedaan naar de effectiviteit van verschillende anti-pestprogramma’s die worden gebruikt in het primair onderwijs. Daaruit blijkt onder andere dat de veelgebruikte Kanjertraining op de onderzochte scholen niet effectief is om pesten tegen te gaan.
Doel van het onderzoek was om in de onderwijspraktijk de effecten van officieel als kansrijk bestempelde anti-pestprogramma’s te toetsen. Het blijkt dat niet al die programma’s effectief zijn om pesten tegen te gaan.
Hieronder staat puntsgewijs en kort samengevat weergegeven wat de conclusies over de verschillende programma’s zijn. Voor het volledige oordeel gaat u naar het eindrapport.
- Kanjertraining
Deze training heeft op de onderzochte scholen geen effecten op pesten. Uit eerder onderzoek bleek dat deze training wel grote effecten kan hebben op sociale acceptatie en klassenklimaat.
- Programma Alternatieve Denkstrategieën (PAD) PAD heeft heeft geen gunstige effecten. Voor kinderen die veel gepest worden en in klassen met veel conflicten kan dit programma ongunstige effecten hebben.
- PRIMA
Dit programma heeft een positief effect: kinderen die in een klas zitten waar PRIMA wordt gebruikt, geven aan dat ze minder worden gepest.
- School Wide Positive Behavior Support (SW PBS)
De onderzoekers hebben onvoldoende informatie kunnen verzamelen om de effectiviteit van dit programma te kunnen bepalen.
- Taakspel
Kinderen geven aan dat Taakspel het aantal pesters in hun klas vermindert. Voorwaarde is wel dat dit programma goed wordt geïmplementeerd.
- Plezier op school Het is de onderzoekers niet gelukt om voldoende te informatie te krijgen om dit programma te kunnen beoordelen. Eerder onderzoek had echter positief resultaat.
- Alles Kidzzz Alles Kidzzz vermindert gedragsproblemen, maar dit vertaalt zich in de klas niet naar effecten op het gebied van pesten.
KiVa
Het onderzoek door onder meer het Trimbos Instituut richtte zich niet op het anti-pestprogramma KiVa, maar dat is eerder al getoetst op het effect op pesten.
Uit dat onderzoek door socioloog en hoogleraar René Veenstra van de Rijksuniversiteit Groningen bleek dat KiVa bewezen effectief is. Veenstra was ook een van de wetenschappers die het onderzoek naar bovenstaande programma’s uitvoerden.
Hij zit tevens in het aan de Groningse universiteit gelieerde KiVa-consortium, dat de kaders bepaalt waarbinnen KiVa BV ervoor zorgt dat het anti-pestprogramma KiVa in Nederland wordt uitgevoerd.